ХӨЦМ хөтөлбөр зөвлөж байна.

 №1

НЭВТ: ХҮҮХДИЙН ӨВЧНИЙ ЦОГЦ МЕНЕЖМЭНТ хөтөлбөр зөвлөж байна.

 

                                                                                   / хөгжим /

 

Хөтлөгч:        Танай хүүхэд ханиалгаад байнаа даа?

Эх:                   Харин тиймээ. Ханиад хүрсэн юм болов уу, эмч дуудах уу?

Хөтлөгч:         Бүү яар. Эхлээд өөрөө ажиглаж сур...

Эх:                   Яаж...?

Хөтлөгч:         Тайван үед нь амьсгалыг нь тоол. Дараа нь цээж нь хонхолзохыг нь ажигла. Одоо хоёулаа энэ ажиглалтыг хийж үзье.

                                                /хүүхэд уйлагнах  чимээ орж ирээд ажиглат хийх /

Хөтлөгч:        Ханиалга буюу амьсгал саадтай байвал 2 сараас 12 сартай хүүхэд нэг минутанд 50 буюу түүнээс олон амьсгалдаг юм. Харин 12 сараас 5 нас хүртэлх хүүхэд бол минутанд 40 буюу түүнээс илүү амьсгалах ёстой.

Эх:                  За...манай хүүхэд 6 сартай л даа. Одоо... минутанд 56 амьсгалж байна.

Хөтлөгч:        Өө, тэгвэл амьсгал нь олширчээ гэсэн үг. Энэ бол уушигны хатгалгаа байж болзошгүй гэсэн шинж...

Эх:                  Одоо яах вэ?

Хөтлөгч:        Өрхийн эмчдээ яаралтай үзүүлэх хэрэгтэй.

Эх:                  За мэдлээ...

Хөтлөгч:        Түр хүлээ, таны сурах ёстой ажиглалт дуусаагүй байгаа шүү. Ажиглалт хийж байхад цээж нь хонхолзох буюу тайван үедээ хяхтнаж амьсгалж байвал уушигны хүнд хатгалгаа буюу маш хүнд өвчний шинж байна гэсэн үг. Ийм үед яаралтай эмнэлэгт хэвтэх хэрэгтэй.

                                                                   / хөгжим /

 

 

№ 2

 

НЭВТ: ХҮҮХДИЙН ӨВЧНИЙ ЦОГЦ МЕНЕЖМЭНТ хөтөлбөр  зөвлөж байна.

 

                                                                                / хөгжим /

 

Хөтлөгч:        Таны хүүхдийн чих өвдөөд байнаа даа?

Эх:                  Тиймээ, чих нь өвдөөд байх шиг... гэхдээ сайн мэдэхгүй байна.

Хөтлөгч:        Тэгвэл та ажигла, бас тэмтэрч сурах хэрэгтэй.

Эх:                  Яаж...?

Хөтлөгч:        Чихнээс нь булаг гарч байгааг ажиглаж, чихний ард нь хөндүүр, бас хавдсан эсэхийг тэмтрээд үз...

                                                            / хүүхэд уйлагнах чимээ фонлоод /

Эх:                  За... Хүү маань дөнгөж нэг настай... Чихнээс нь булаг гараад байгаа юм.

Хөтлөгч:        Булаг гараад хэр удаж байна?

Эх:                  Бараг долоо хонож байна.

Хөтлөгч:        Хэрэвээ хүүхдийн чихэнд булаг харагдах буюу булаг гараад 14 хоноогүй бол, бас өвдөж байвал чихний цочмог халдварын шинж байна гэсэн үг. Ийм үед та Котримоксазолыг 2 хуваагаад өглөө, орой тус бүр талыг уулгаарай. Үүнийг 5 хоног өгөөд эргэж эмчид үзүүлнэ. Их өвдөж уйлаад байвал 100 мг гэж бичсэн жижиг парацетамолыг 1 ширхэгийг уулгавал өвдөлт намдаж тайвширна.

Эх:                  За мэдлээ...

                                                                             / хөгжим /

 

№ 3

 

НЭВТ: ХҮҮХДИЙН ӨВЧНИЙ ЦОГЦ МЕНЕЖМЭНТ хөтөлбөр зөвлөж байна.

 

                                                                           / хөгжим /

 

Хөтлөгч:        Таны хүүхэд өндөр халуунтай байвал залуу эх та ямар эм өгдөг вэ?

Эх:                  Олны жишгийг дагаад голчлон аналгин, аспирин уулгадаг...

                                                / анхааруулах огцом сигнал өгөөд /

Хөтлөгч:        Анхаар... Энэ буруу. Өндөр халуунд парацетамолыг 6 цагаар халуун буурч, өвдөлт намдтал өгнө. Үүнийг уулгахад хүүхдийнхээ нас болоод жинг анхаарах хэрэгтэй. Тухайлбал 2 сараас 3 нас хүртэл буюу 4-14 кг-ийн жинтэй хүүхдэд 100 мг-ийг 1.5-ын хэмжээтэйг, 500 мг-ийн шахмалыг бол хагаслаад өгч бай.

Эх:                  Баярлалаа. Өөр зүйл асууж болох уу?

Хөтлөгч:        Бололгүй яахав.

Эх:                  Тэгвэл, Д аминдэмийг ямар журмаар уулгах вэ?

Хөтлөгч:        Рахитаас урьдчилан сэргийлэх зорилгоор бол нэг капсулдаа 50 000 мг-тайг сард нэг удаа 2 нас хүртэл өгч байгаарай. Гэхдээ 6, 7, 8, 9-р саруудад завсарладагыг анхаараарай.

Эх:                  За мэдлээ.

Хөтлөгч:        Энэчлэн асуух зүйл байвал “Хүүхдийн өвчний Цогц менежмэнт” хөтөлбөрт хандаж байгаарай. Бид та бүхний асуултад хариу өгч байх болно.

                                                                                   / хөгжим /

 

 № 4

 

НЭВТ: ХҮҮХДИЙН ӨВЧНИЙ ЦОГЦ МЕНЕЖМЭНТ  хөтөлбөр зөвлөж байна.

 

                                                                                 / хөгжим /

 

Хөтлөгч эм: Залуу эх та хүүхдээ эмчлүүлснийхээ дараа эмчид эргэж үзүүлэхээ мартаж байгаа юм биш биз?

                                                                        / анхааруулах сигнал /

Эх:                  Энэ тийм чухал гэж үү...?

Хөтлөгч эм:  Чухал байлгүй яахав. Тийм учраас эх танд Хүүхдийн өвчний цогц менежмент - хөтөлбөр анхааруулж байна.

Эх:                  Тэгвэл ямар өвчний үед хэдий хир хугацааны дараа эргэж үзүүлж байх вэ?

Хөтлөгч эм:  Уушгины хатгалгаа, цочмог суулгалт, халууралт, нэн ялангуяа халуун нь намжихгүй байгаа тохиолдолд, түүнчлэн нүд, амны хүндрэлтэй улаан бурхан өвчний үед 2 хоноод эмчдээ заавал үзүүлээрэй.

Хөтлөгч эр:   Ужиг суулгалт, чихний цочмог халдвар, чихний архаг халдвар, хоололтын бэрхшээл, өөр ямар нэгэн өвчин сайжрахгүй байгаа тохиолдолд 5 хоноод эмчид үзүүлж байгаарай.

Хөтлөгч эм: Цус багадалдтай бол 14 хоногийн дараа,

Хөтлөгч эр:   Тураал болон рахитийн үед 30 хоногийн дараа эргэж үзүүлээрэй.

Хөтлөгч эм: Залуу эх танд ямар үед яаралтай эргэж үзүүлэх вэ гэдэг талаар бас нэмж хэлье.

Хөтлөгч эр:   Таны хүүхэд ямар нэгэн өвчний улмаас уух зүйл буюу хөхөндөө муудвал, өвчин нь хүндэрч улмаар халуурвал эмчид яаралтай эргэж очоорой.

Хөтлөгч эм:  Хэрэвээ таны хүүхэд уушгины хатгалгаагүй атлаа ханиад шуухинаатай үедээ амьсгал нь олширвол, бас амьсгаа нь саадтай болж ирвэл яаралтай эмчид эргэж үзүүлээрэй.

Хөтлөгч эр:   Хэрэвээ таны хүүхэд суулгалттай үедээ баасанд нь цус үзэгдэж, уухдаа муудаж эхэлбэл эмчдээ яаралтай эргэж очоорой. Хамгийн гол нь хоног хугацаа алдаж болохгүй гэлгийг ямагт санаж яваарай.

                                                                                  / хөгжим /

 

№ 5

НЭВТ: ХҮҮХДИЙН ӨВЧНИЙ ЦОГЦ МЕНЕЖМЭНТ  хөтөлбөр зөвлөж байна.

 

                                                                            / хөгжим /

 

Хөтлөгч-эм: Таны хүүхэд суулгаж байна уу?

Хөтлөгч-эр: Тэгвэл залуу эх та наашаа анхаарлаа хандуулна уу.

                                                                           / таслал /

Хөтлөгч эм:   Юун түрүүн хүүхэд тань унтаарсан буюу ухаангүй байна уу, бас тайван бус цочимхой байна уу гэж ерөнхий байдлыг нь ажигла.

Хөтлөгч эр:   Бас нүдний хонхойлтыг ажиглаарай.

Хөтлөгч эм:  Хүүхэддээ шингэн өгөх үед  ууж чадахгүй буюу эсвэл уухдаа муу байна уу,  цангасан янзтай ховдоглон ууж байна уу гэдгийг ажигла.

Хөтлөгч эр:    Хэрэв унтаарсан буюу ухаангүй, нүд нь хонхойж ууж чадахгүй, эсвэл уухдаа муу, арьсны хуниас нь маш удаан арилж байвал их шингэн алдагдалтай байна гэсэн үг. Ийм үед яаралтай эмнэлэгт хэвтэх шаардлагатай.

Хөтлөгч эм:   Хэрэв эмнэлэг хол байдаг бол замын турш ШСД-ны уусмал уулгаж явах хэрэгтэй.

Хөтлөгч эр:    Харин хүүхэд тань тайван бус цочимхой, нүд нь хонхойж, ховдоглон ууж, арьсны хуниас удаан арилах зэрэг шинжүүдээс хоёр нь ажиглагдвал шингэн алдалдтай байна гэсэн үг. Ийм үед хоолло, шингэн уулга.

Хөтлөгч эм:   Эдгээр шинж тод мэдрэгдэхгүй бол шингэн алдалтгүй гэж үзэх тул гэрт нь хооллож, шингэн уулгаж эмчилж болно. Сайжрахгүй бол 5 хоноод эмчид үзүүлэх хэргэтэй.

                                                                             / хөгжим /

 

№ 6

 

НЭВТ: “ХҮҮХДИЙН ӨВЧНИЙ ЦОГЦ МЕНЕЖМЭНТ ”- хөтөлбөр зөвлөж байна.

 

                                                                            / хөгжим /

 

Хөтлөгч:        Таны хүүхэд халуураад байнаа даа?

Эх:                  Тиймээ, яагаад халуураад байгааг мэдэхгүй байна.

Хөтлөгч:        Тэгвэл та юун түрүүнд ажиглаж, тэмтэрч сурах хэрэгтэй.

Эх:                  Яаж... ?

Хөтлөгч:        Эхлээд хүзүү нь хөшингө байгаа эсэхийг ажиглаж мэдэр. 5-аас илүү хоног халуурч байгаа бол өдөр бүр халуурч байгаа эсэхийг анхаар. Хэрэв хүүхэд тань сүүлийн 3 сарын дотор улаан бурхнаар өвчлөөгүй бол улаан бурхны шинжүүдийг ажиглах хэрэгтэй.

Эх:                  Үүнийг яаж таньж мэдэх вэ?

Хөтлөгч:        Түгээмэл тууралт байгаа эсэхийг хар. Бас ханиалга, нус гоожих, нүд нь улайсан эсэхийг ажигла.

                                                                         / ажиглалт хийх чимээ /

Эх:                  Хүзүү нь бага зэрэг хөшилттэй байх шиг байна. Харин бусад шинжүүд ажиглагдахгүй байна.

Хөтлөгч:        Тэгвэл таны хүүхэд нэлээд хүнд халууралттай байна гэсэн үг. Иймд үед та өвчин үүсгэгчийн эсрэг тохирох эмийн тунг өгнө. Цусны чихэр багасахаас сэргийлж хүүхдийг эмчил. Өндөр халуунд нь парацетамол өгч бай. Хэрэв халуун нь 38,5 С ба үүнээс илүү халуунтай байвал яаралтай эмнэлэгт хэвтэх хэрэгтэй.

Эх:                  Одоо би парацетамол өгч эхлэе. Үүнийг таны түрүү удаа зөвлөсөн системийн дагуу уулгана биз дээ.

Хөтлөгч:        Тэгэлгүй яахав. Ер нь аливаа халуунд монголчууд аспирин өгдөг зуршилтай хүмүүс. Үүнээс аль болох зайлсхийж бай. Халууралт намжихгүй бол 2 хоноод давтан үзүүл. Харин 5-аас илүү хоновол онош тодруулахаар эмнэлэгт хэвтэх хэрэгтэй.

Эх:                  Баярлалаа. Улаанбурхан өвчний шинжүүдийг яаж таних вэ?

Хөтлөгч:        Бид энэ талаар хэдэн цагийн дараа зөвлөх болно. Та болоод бусад эхчүүд энэ талаар хүлээн авч сонсохыг хүсэж байна...

                                                                                               / хөгжим /

Үргэлжлэл бий...

Зохиогчийн зүгээс өгөх тайлбар: ХӨЦМ буюу Хүүхдийн өвчний цогц менежмэнт хөтөлбөр  гэдэг нь 5 хүртэл насны хүүхдийн өвчлөлөөс сэргийлэн хамгаалах олон улсын хөтөлбөр юм.